Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych

Issue 28/2012

The CEA states that the primary version is the paper one.

Magdalena Muszyńska

Zróżnicowanie długości trwania życia w Polsce

Streszczenie
W przedstawionym badaniu zróżnicowanie długości trwania życia w Polsce w latach 1958-2009 skwantyfikowane zostało na podstawie wartości rozstępu międzykwartylowego wieku w momencie zgonu w tablicach trwania życia. Dyskutowany był również wpływu zmian umieralności w wybranych grupach wieku na dynamikę zróżnicowania długości trwania życia. W badanym okresie, mężczyźni w Polsce nie tylko żyli przeciętnie krócej niż kobiety, ale także cechowało ich większe zróżnicowanie długości trwania życia. Wyróżnione zostały trzy podokresy o odmiennym kierunku trendu badanego zjawiska: lata 1958-1970 - cechujące się spadkiem zróżnicowania długości trwania życia dla obu płci; lata 1970-1990 o wzroście zróżnicowania, czterokrotnie wyższego dla mężczyzn; oraz lata 1990-2009, które stanowiły dla obu płci okres spadku wartości rozstępu międzykwartylowego.
Zjawisko spadku zróżnicowania wieku w momencie zgonu w latach 1958-1970 oraz 1990-2009 dla obu płci, było wynikiem przesuwania się wartości kwartyla pierwszego do starszych grup wieku ze względu na spadek umieralności w najmłodszych grupach wieku. Natomiast, ze względu na to, iż w latach 1970-1990 nastąpiło wśród kobiet przesunięcie wartości trzeciego kwartyla do starszych grup wieku, zmiany te spowodowały wzrost zróżnicowania wieku w momencie zgonu. Natomiast, wzrostu umieralności mężczyzn w wieku 0-49 lat w latach 1970-1990 prowadził do spadku maksymalnego wieku osób żyjących najkrócej (kwartyl pierwszy) oraz wzrostu zróżnicowania długości trwania życia.

***

Abstract
In this study variability of age at death in Poland in 1958-2009 is measured by the interquartile range of life table ages at death. Observed changes in the variability of age at death are decomposed into contribution of mortality reductions at different age groups.
In the period under study, with lower life expectancy at birth, distribution of ages at death among males is characterized by higher variability than among females. Based on the direction of developments in variability of age at death, three sub-periods have been selected in the study: 1958-1970- years characterized by a decreasing value of the interquartile range for both sexes; 1970-1990 when the variability increased (fourfold among men as compared to women) and the period between 1990 and 2009 with a decreasing variability.
A decreasing value of the interquartile range for both sexes in the years 1958-1970 and 1990-2009 was a result of an increase in the value of first quartile because of a reduction in mortality in the youngest age-groups. In the years 1970-1990, growth in the variability of age at death among women was caused by a shift in the value of the third quartile of the studied distribution to older ages. In the same period, growth in the variability of age at death among males was a result of a decrease in the value of the first quartile of the distribution of ages at death.

Article: PDF

Table of contents of issue 28

sie wyburaczylo